In 2021 is het 100 jaar geleden dat Roger Raveel werd geboren. Een ideale gelegenheid voor Canvas om een nieuw portret te maken van een van onze belangrijkste naoorlogse schilders. Raveel wordt vanaf 18 maart ook gevierd met een grote overzichtstentoonstelling in Bozar.
Roger Raveel (1921-2013) werd geboren in het Oost-Vlaamse dorpje Machelen-aan-de-Leie en bleef er zijn hele leven wonen. Het is dan ook daar dat documentairemakers Pieter Verbiest en Bertrand Lafontaine met de camera op pad gaan, op zoek naar getuigen die de Meester goed hebben gekend.
De Meester en zijn medestanders
Wij, Roger Raveel is niet alleen het portret geworden van een van de radicaalste vernieuwers binnen de Belgische en zelfs Europese schilderkunst, maar ook van zijn trouwste medestanders. Zoals de dichter Roland Jooris, bevriend met Raveel sinds de vroege jaren zestig en de eerste directeur van het Roger Raveelmuseum in Machelen-aan-de-Leie, en Luc Levrau, decennialang rechterhand en technisch assistent van Roger Raveel.
De makers staan ook stil bij de grootste Raveel-expo ooit, in Bozar. Dat doen ze samen met de Duitste curator Franz-W. Kaiser en met de weduwe van Raveel, Marleen De Muer, met wie hij huwde na het overlijden van zijn eerste echtgenote en muze, Zulma De Nijs. Als drijvende kracht achter het Atelier Roger Raveel, ziet De Muer rigoureus toe op de nagedachtenis en artistieke erfenis van haar man.
Leven en werk
Inspiratie haalt de jonge Raveel al van in het begin uit zijn onmiddellijke omgeving: zijn vader, zijn vrouw Zulma, en ook zijn dorp, Machelen-aan-de-Leie. Daar richt hij zijn blik niet alleen op de hem omringende natuur, maar ook op betonmuren, paaltjes en andere ‘moderne’ objecten die steeds nadrukkelijker het Vlaamse landschap binnendringen.
Zeker wanneer zijn schilderijen steeds abstracter worden, en hij er ook nog eens alledaagse voorwerpen aan vastspijkert, jaagt hij een schokgolf door het conservatieve kunstwereldje. De Vlaming staat er verbijsterd naar te kijken. Maar een nieuwe generatie kunstenaars trekt zich op aan zijn lef en eigenzinnigheid. Samen met drie gelijkgestemde zielen transformeert Raveel de keldergangen van het Kasteel van Beervelde tot hét meesterwerk van de Vlaamse pop art.
Doorheen de jaren groeit de waardering voor zijn werk. En wanneer hij een schilderij op een vlot de Leie laat afvaren, wordt Raveel enthousiast toegejuicht door duizenden kijklustigen. De absolute bekroning volgt in 1999, wanneer hij als enige levende Belgische kunstenaar ooit zijn eigen museum krijgt, pal in het centrum van zijn dorp.
Maar ondanks zijn status in Vlaanderen, blijft Raveel in het buitenland grotendeels onder de radar. Nu pas, jaren na zijn dood, lijken internationale kunstkenners het omvangrijke oeuvre van Roger Raveel te ontdekken…
Wij, Rogel Raveel: zondag 28 maart 2021 om 20.10 uur op Canvas en via VRT NU.
